چند ساعت پس از اين اعتراض درحالي‌كه هوا صاف و سالم گزارش مي‌شد، همزمان با تاريك‌شدن هوا در خوزستان، تندباد وزيدن گرفت و چهره خوزستاني‌ها درهم شد. بادها در خوزستان خبر از تغيير فصل ناگهاني مي‌دهند و به همين دليل بود كه در فرودگاه اين شهر يكي از همراهان استاندار خوزستان به همشهري گفت كه فردا در اهواز بمانيد و آن وقت ببينيد ريزگردها چگونه به اهواز هجوم مي‌آورند. ستاد بحران شهر اهواز چند ساعت قبل از اين گفته شهروند خوزستاني، اعلام كرد كه مدارس و ادارات دولتي روز شنبه (ديروز) تعطيل است. نقشه‌هاي هواشناسي توده عظيم گردوغبار را ثبت كردند كه چند ساعت بعد بر سر مردمان خوزستان آوار مي‌شود.
معصومه ابتكار، رئيس سازمان حفاظت محيط‌زيست چهارشنبه گذشته 2روز پيش از آوارشدن توده عظيم گردوخاك بر سر مردم خوزستان گفته بود: «استان خوزستان براي دولت بسيار اهميت دارد و اميدواريم با طرح‌هاي در دست اجرا مشكلات مردم اين استان را به حداقل برسانيم.»
در خوزستان اما شهروندان اعتقادي به اين سخن ندارند. اين اظهارات ديگر براي آنها تبديل به شعارهاي هميشگي شده است. اين را وقتي متوجه مي‌شويد كه با خوزستاني‌ها بر سر ريزگردها و تلاش دولت براي بهترشدن وضعيت استان‌هاي درگير در بحران گردوخاك سخن مي‌گويد و آن وقت با لبخندي تلخ تنها يك پاسخ مي‌گيريد، خوزستان هيچ اهميتي براي مسئولان كشور ندارد. خوزستاني‌ها ديگر مي‌دانند كه حجم بحران گردوغبار اين استان چنان گسترده شده كه كوچك‌ترين وزش باد تبديل به توده‌اي عظيم از خاك در آسمان مي‌شود و سلامت و زندگي‌شان را تهديد مي‌كند. به همين دليل هم تلاش مسئولان استاني و كشور در متقاعد ساختن آنها به تلاش براي حل بحران ريزگرد به جايي نمي‌رسد و هر اندازه كه آنها از اقدامات اجرايي براي مهار بحران خبر مي‌دهند، خوزستاني‌ها بيشتر به اين اظهارات لبخند مي‌زنند.
مشاهدات ميداني خبرنگار اعزامي همشهري به شهرهاي اهواز، آبادان، مسجدسليمان، نفت سفيد، هفتكل، دارخوين و عنبر در همسايگي سد گتوند، مشخص كرده است كه مهار ريزگردها به همراه تلاش براي بهبود معيشت و زندگي و سلامت خوزستاني‌ها مطالبه جدي آنها از مسئولان كشور و حاكميت است. يك مقام آگاه استاني به همشهري مي‌گويد: خوزستان آتش زير خاكستر شده و اگر روند كنوني و بحران آب و هوا در اين استان ادامه بيابد و كاري براي اين موارد انجام نشود، اتفاق خوبي در انتظار اين استان نست.
حق با اين مقام آگاه در استان خوزستان است. مشاهدات ميداني همشهري از تخليه بسياري از روستاهاي بخش شمالي استان خوزستان به‌دليل تغييرات مداوم آب و هوا و هجوم توده‌هاي عظيم گردوخاك و نبود امكانات درماني در روستاها و برخي شهرهاي كوچك‌تر خوزستان خبر مي‌دهد.
در نفت سفيد كه سبك‌ترين نفت جهان در آن كشف شده و به همين دليل آن‌را نفت سفيد نام نهاده‌اند، جمعيت بسياري اين شهرستان را ترك كرده‌اند؛ جايي كه زماني 5هزار نفر جمعيت داشت و حالا جمعيت آن به كمتر از 600نفر رسيده است. ريزگردها در حال تغيير وزن جمعيتي در نقاط مختلف خوزستان و تخليه روستاها و شهرهاي كوچك‌تر شده است. همين موضوع نيز بحران‌هاي امنيتي در شهرهاي بزرگ خوزستان را دامن مي‌زند و حالا شايد توجه به هشدار آن مقام آگاه استاني كه در فرودگاه خوزستان به گفت‌وگو با خبرنگار همشهري پرداخته، بيراه نباشد.
بخش عنبر در همسايگي سد گتوند در شمال خوزستان نيز وضعيتي بهتر از نفت سفيد ندارد. روستاي عنبر از بخش عنبر در محل كمپ چند هزار نفري انگليس‌ها در زمان استخراج نفت ايجاد شد و زماني داراي يك سينما و بيمارستان مجهز بود اما به‌رغم دارابودن حدود 14چاه نفت در اطراف روستا، استخراج نفت از آن به پايان رسيد و مردم روستا ناگهان به حال خود رها شدند. اين داستان اما مربوط به سال‌هاي دورتر است. اما ريزگردها و بي‌آبي و بيكاري كاري با اين روستا كرده است كه از جمعيت حدود 6هزار نفري روستا تنها چند خانوار در آن زندگي مي‌كنند و باقي ساكنانش روستايشان را به‌دليل هجوم ريزگردها، بيكاري و نبود خدمات درماني ترك كردند و به مسجدسليمان و شهرهاي بزرگ‌تر اطراف پناه بردند.
اما مسجدسليمان شهري كه زماني نخستين چاه نفت ايران در سال 1287شمسي بيش از يك قرن پيش در آن احداث شد و ورق را به نفع صنعت نفت ايران برگرداند هم وضعيت خوبي ندارد. ظهر ديروز ساكنان مسجدسليمان جديدترين عكس‌ها و فيلم‌هايشان را از هجوم ريزگردها به اين شهر تاريخي در اختيار خبرنگار همشهري قرار دادند و اعلام كردند كه وضعيت مسجدسليمان نيز بحراني شده و هجوم ناگهاني گردوخاك از صبح ديروز، امان مردم شهر را بريده است.
در هفتگل و دارخوين نيز همين وضعيت حاكم شده است و از صبح ديروز گردوخاك بر سر مردم اين مناطق آوار شده است. فقط با دو تفاوت و آن اينكه در هفتكل نه درمانگاهي وجود دارد و نه خدمات بهداشتي معمولي و در دارخوين نيز تنها كلينيك مجهز اين شهر كه در كنار پالايشگاه تاريخي و يكصدساله دارخوين توسط وزارت نفت ايجاد شده بهره‌بردار ندارد و تعطيل است.
اكبر نعمت‌الهي مشاور وزير نفت به همشهري مي‌گويد: 5سال است كلينيك مجهز دارخوين ساخته شده و حتي تجهيزات آن نيز تأمين شده، اما وزارت بهداشت و مسئولان درماني كشور از تحويل‌گرفتن آن و راه‌اندازي‌اش اجتناب كرده‌اند. حالا توده عظيم ريزگردهاي جديد با منشأ كانون داخلي در ريه ساكنان اين دو شهر تلنبار مي‌شود و زمان تحويل‌گرفتن و راه‌اندازي كلينيك دارخوين توسط وزارت بهداشت همچنان به تعويق مي‌افتد. مردمان هفتكل هم كه تكليفشان مشخص است؛ در خانه مي‌نشينند و از فرط گردوخاك به سرفه‌هاي ممتد و تنگي نفس دچار مي‌شوند تا شايد باد فروكش كند و براي چند روز ريه‌هاي‌شان به انبار خاك تبديل نشود. براساس گزارش‌هاي رسيده از همشهري در جنوب استان خوزستان نيز در شهرهاي هويزه و دهلاويه وضعيت از اين هم بحراني‌تر است.
اكنون تمام خوزستان وضعيت بحراني دارد. همين هفته گذشته بيش از 48ساعت برق اهواز مركز خوزستان به‌دليل بارندگي و نشستن گردوخاك بر ايستگاه‌هاي توزيع برق و اتصال فيوزهاي برق به‌دليل نمك موجود در ريزگردها و اتصال در شبكه توزيع برق در خاموشي فرو رفت. در اين شرايط ديگر حتي سخنان معصومه ابتكار رئيس سازمان حفاظت محيط‌زيست نيز در وصف اهميت اين استان براي دولت شنيده نمي‌شود و مردم مي‌گويند اين حرف‌ها برايشان نان و آب نمي‌شود و از خاك معلق در هوا رهايشان نمي‌كند. دكتر غلامرضا شريعتي استاندار خوزستان ساعت 2صبح ديروز چند ساعت پيش از تارشدن آسمان خوزستان به‌دليل هجوم انبوه ريزگردها در حال خروج از ترمينال پروازهاي ورودي فرودگاه مهرآباد تهران بود. از او پرسيديم چه كاري براي مهار ريزگردهاي خوزستان كرده است؟ گفت: «800هزار هكتار بيابان داريم كه 350هزار هكتار آن بيابان فعال است و 35هزار هكتار ديگر نيز تبديل به كانون فوق بحران ريزگرد داخلي شده است.»
او گفت: «از چند‌ماه پيش در همكاري با سازمان حفاظت محيط‌زيست و وزارت جهادكشاورزي پروژه مالچ‌پاشي، نهالكاري و رهاكردن آب و ريختن بذر در بيابان‌ها را براي مهار 100هزار هكتار از كانون‌هاي فوق بحران توليد ريزگرد در استان خوزستان آغاز كرده‌ايم كه اين پروژه تا 8ماه آينده ادامه دارد و 2سال نيز نگهداري مي‌شود تا مشكل كنوني گردوغبار خوزستان حل شود.»
دكتر شريعتي همچنين از برنامه ديگري براي كنترل 100هزار هكتار از بيابان‌هاي خوزستان و پس از آن برنامه ديگري براي كنترل و مهار 350هزار هكتار ديگر از بيابان‌هاي فعال خوزستان خبر داد كه در طرح‌هاي 3تا 5ساله اجرايي مي‌شوند.
نظر شما